Her şeyiyle Tübitak 4006 Bilim Fuarları

Geçen yıl okulumuzda Tübitak 4006 Bilim Fuarı projesini gerçekleştirdik. 4 .yıldır öğretmenlik yapıyorum. Çok uzun bir süre olmadığının farkındayım ama benim şimdiye kadar kariyerimle ilgili yaşadığım en öğretici deneyimdi. Öğrencilerin istekleri, yaratıcılıkları ve becerileriyle ilgili o kadar çok şey öğrendim ki bir sonraki yıl okuldaki İngilizce dersleri için bambaşka bir yıl oldu diyebilirim.

Okulumuz bir köy okulu ve branş öğretmeni olarak çok eksiğimiz var. Bu yüzden projeye başvurduğumuzda çok tereddüt ettik. Eşim ve ben İngilizce öğretmenleri olarak neredeyse tamamen iki öğretmenle tamamladık projeyi. Tabii bunları anlatmadan önce nedir ve nasıl başvurulur onu anlatmalıyım. :)
Tübitak sitesinde şu şekilde tanımlamış projeyi:
“TÜBİTAK Bilim Fuarları”, 5-12. sınıfta okumakta olan öğrencilerin eğitim/öğretim programı çerçevesinde ve kendi ilgi alanları doğrultusunda belirledikleri konular üzerine araştırma yaparak, araştırmalarının sonuçlarını sergileyebilecekleri, öğrenciler ve izleyiciler için eğlenerek öğrenebilecekleri bir ortam oluşturmayı amaçlamaktadır. 
Ben olayı pratik olarak anlatayım. Amacımız öğrencilere farklı bir şeyler oluşturtmak. Bu bir icat olabilir, bir fikir olabilir, ya da bir araştırma olabilir. Bu bölümü anlamak biraz zor olacağından referans vermek istiyorum. Bu linkten örnek projeleri inceleyebilirsiniz. İşte onlar gibi projelerden merkezi bir okulda 25 adet, bizim gibi bir köy okulunda iseniz 15 adet oluşturacaksınız. Daha doğrusu öğrenciler oluşturacak, öğretmenler rehberlik edecek. Sonunda da bir fuar düzenleyeceksiniz. Bu projeleri sergileyeceksiniz. Olay kısaca budur.
Başvuru işlemini buradan yapabilirsiniz. Hatta bence hemen yapın. :) Sonra proje yürütücüsü olarak kim görünüyorsa onun hesabına 5000 tl para yatıyor. Hem proje hem de fuar giderleri için hesabınıza yatan bu parayı harcarken faturaları biriktiriyorsunuz. Fuarı gerçekleştirdikten sonra sisteme her bir faturayı gireceksiniz. Fatura tutarları 5000 TL'yi tamamlamıyorsa artan parayı geri göndereceksiniz. Mesela biz 2300 TL gibi bir meblayı geri gönderdik. Ama para öğrencilerin ve sizin, isterseniz bitirin :)
Başvuru sürecinde fuar tarihini net olarak belirtiyorsunuz. Biz haziran ayında yaptık fuarı. Böylece rahat rahat yetiştirdik.
Yine http://bilimiz.tubitak.gov.tr/bilimFuari.htm sitesinde göreceğiniz kılavuzların çıktılarını alıp, öğrenci, veli, öğretmen ve yöneticilere dağıtıyorsunuz. Böylece kim ne yapacağını öğreniyor. Ben ayrıca tüm öğrencileri toplayarak hem örnek projeleri gösterip hem de ne yapacağımızı ayrıntısıyla açıkladım. Bunun da çok faydası oldu. Tavsiye ederim. Aslında aynı işlem velilere de yapılabilir. Bizimki köy okulu olduğundan veli katılımı oldukça düşük.
Burada öğrencilerden proje toplama aşaması önemli. Aslında her bir branş öğretmenine belli sayıda proje verilip, öğrencilerin fikirleri arasından seçim yaparak danışmanlık yapmaları istenebilir. Böylece proje yürütücüsü öğretmenin üzerindeki yük azalır. Bizde ben proje yürütücüsü eşim de danışman öğretmen olarak fikirleri topladık. Uygulanabilirliğine göre sınıflandırıp seçim yaptık.
15 proje belirledikten sonra öğrencilere görevlendirmeleri yaptık. Adım adım projeleri hazırlamaya koyulduk. Projeleri hazırlarken eğer egzersiz olarak verebilirseniz ek dersler ayarlayıp, burada yaptırabilirsiniz öğrencilere. Ayrıca bu egzersizlerden ek ders ücreti de alırsınız. Bizde öğrenciler taşımalı olduğu için ek ders mümkün değildi. Resim, müzik gibi derslerden biraz aşırdık. :)
Proje hazırlık aşamalarında bol bol resim çekmeyi unutmayın. Bunlar fuar sonrası doldurduğumuz formlarda işe yarayacak. Ayrıca çok tatlı hatıralar olarak elimize kalacak.
Artık projeler bitiyor yavaş yavaş, fuar tarihimiz de yaklaştı. Hemen davetiye bastırıyoruz. Milli Eğitim Müdürleri, Kaymakamlar, Valiler vb. kim varsa gönderiyoruz. Ben protokolü söyledim ama veliler filan zaten gelecek. Okulumuza biz bir de branda yaptırdık. Öğrencilerdeki hevesi görmeniz lazımdı. Tişört ve şapka bastırdık. Fuar sırasında görevli öğrencilere bunları giydi. Bizde tüm öğrenciler görevliydi. :) (Okulumuzun mevcudu oldukça az.) Bu tip şeyleri yaptırırken photoshop bilen bir tanıdık çok işe yarıyor. Benim kardeşim yaptı tüm tasarımları mesela. Ama zannediyorum reklamcılar da bilgi sahibidir bu konuda. Sıkıntı yaşamazsınız yani.
Fuarı okul bahçesinde yapabilirsiniz ya da okulun içinde. Biz normalde bahçede yapacaktık. Ama hava kötü olduğundan son anda içeride yapmaya karar verdik. Her sınıfa ikişer, üçer dağıttık projeleri. Normalde her projenin başında öğrenciler ve danışman öğretmenler duruyor. Gelenlere projeleri anlatıyorlar. Bizde öğrenciler biraz tek kaldı. Biz hepsine yetişemedik. Ama öğrencilerin özgüvenleri gelişiyor bu anlatım sayesinde.
Fuar gerçekleştirildikten sonra, Tübitak katılan her öğrenci ve öğretmene sertifika gönderiyor. Sertifikaları da bir törenle dağıtıyorsunuz.
Sonradan yine yukarıda belirttiğim site üzerinden fuar sonuç raporunu dolduruyorsunuz. Zor bir işlem değil. Sistem sizi yönlendiriyor zaten. Dikkat edeceğimiz nokta fuar sırasında bol bol resim çekmek. Özellikle her projenin ayrı ayrı mutlaka resmi bulunsun. Teker teker proje girişlerimizi yapıyoruz. Önceden de belirttiğim gibi faturaları giriyor ve artan parayı gönderiyoruz.
İşte bu kadar. İnanın bütün proje hem öğrencilere hem de öğretmenlere bir çok şey öğretiyor. En önemlisi teknoloji çağında öğrencilerimize yaratıcılıklarını kullanmayı ve bir şeyler üretmeyi öğretiyor. Ben şahsen derslerin bizzat bu yöntemlerle işlenmesi gerektiğini düşünüyorum. Eğitim sistemimizdeki en büyük eksikliğin hala öğretmen merkezli bir sınıf anlayışına devam etmekteki ısrarımız olduğunu düşünüyorum. Öğrenciler, kendileri yaptıkları şeyleri o kadar sahipleniyor ve başarılı olabilmesi için o kadar uğraşıyorlar ki, bütün bir yıl işledikleri hiç bir dersten bu kadar şey öğrenebileceklerine inanmıyorum. Dolayısıyla hem kendinizi hem de öğrencilerinizi böylesi bir deneyimden mahrum bırakmayın derim.
Yazımı bitirirken bizim fuarımızdan görüntüler paylaşmak istiyorum.

Projelerimizden biri İngilizce bahçe oyunlarıydı. Öğrencilerle boyadık bahçemizi.

Su döngüsü.

Doğal yollarla su arıttık.

Rüzgardan elektrik ürettik.

Müzik türlerinin psikolojimize etkisini resim yaparak anlamaya çalıştık.

Organik tohum yetiştirdik.